วันอังคารที่ 22 สิงหาคม พ.ศ. 2560

อนุทินถึง "กล่องสมบูรณ์แบบ"


ต้นปี 2560 เราพบว่าตัวเองกำลังสอนวิชา "การเขียนเชิงสร้างสรรค์" ในมหาวิทยาลัยแห่งหนึ่ง ขณะที่ในใจก็กังขาอยู่ลึก ๆ ว่าเรายังดีพอจะสอนวิชานี้อยู่ล่ะหรือ ในเมื่อเรื่องสั้นชิ้นสุดท้ายที่ได้รับการตีพิมพ์ในไรต์เตอร์นั้นก็นานมาแล้วตั้งแต่ปี '57 เรื่องสั้นชุดที่รวมส่งไปขอพิจารณาตีพิมพ์กับสำนักพิมพ์แห่งหนึ่งก็มีแต่ความเงียบงันและการเลือกตีพิมพ์รวมเรื่องสั้นของนักเขียนคนอื่นเป็นคำตอบกลับมา

ความรู้สึก 'หมดน้ำยา' ยิ่งชัดขึ้นตอนไปพบน้อง ๆ นักเขียนไฟแรงในค่ายนักเขียนแห่งหนึ่ง ถึงขนาดออกปากกับน้องว่า ขยันเขียนเข้านะ อย่าหมดไฟเหมือนพี่...

แต่ช่วงสามสี่ปีที่เงียบงันก็ยังพอมีข่าวดีเล็ก ๆ อยู่บ้างที่เรื่องสั้นเรื่องใหม่ได้เข้ารอบสุดท้ายรางวัลพานแว่นฟ้า นี่ก็คงพอจะตอบตัวเองได้อยู่ว่า เราเองก็ยังพอมีน้ำยาอยู่บ้างแฮะ (ฮา)

แรกเริ่มเดิมที เรื่องสั้นเรื่องนี้ตั้งใจจะให้เป็นภาคต่อของ "เรื่องราวของจานดำ จานแดงฯ" เรื่องสั้นที่เคยเข้ารอบเมื่อปี '54 (ต่อจากยุคโทรทัศน์ติดจาน ก็มาเป็นยุคติดกล่อง 555) จำได้ว่าเขียนพล็อตร่างแรกไว้ในกระดาษจดเมนูของร้านข้าว แล้วก็วางลืมไว้แถว ๆ โต๊ะทำงาน ถ้ายังไม่หายก็คงหล่นอยู่แถว ๆ โต๊ะคอนเทนต์ในออฟฟิศรักลูกนั่นแหละ ใครหาเจอให้สิบบาท

แต่ก่อนที่จะลงมือเขียน ก็พอดีมีโอกาสได้ทำงานวิจัย "จิตวิญญาณประชาธิปไตยในเรื่องสั้นฯ" ในหัวข้อรางวัลพานแว่นฟ้าพอดี เลยคิด (เอาเอง) ว่า ถ้าเราทั้งทำงานวิจัย ทั้งส่งประกวดด้วยก็คงจะดูแปลก ๆ เพราะตอนนั้นเราทำงานใกล้ชิดกับคณะนักวิจัยซึ่งหลายคนก็เป็นกรรมการรางวัลนี้อยู่ด้วย เดี๋ยวพวกปากหอยปากปูจะคาบไปนินทาได้ เลยตัดสินใจถอยห่างจากรางวัลนี้จนกว่างานวิจัยจะเสร็จดีกว่า

หลังจากนั้นก็มีเรื่องราวมากมายเกิดขึ้นในชีวิต รวมถึงการว่างเว้นจากงานเขียนจนปืนฝืด ทำให้พล็อต 'ภาคต่อ' ที่คิดไว้ถูกดองร่วมห้าปีกว่าจะได้เขียนออกมา การเว้นช่วงยาวนาน บวกกับสถานการณ์บ้านเมืองที่เปลี่ยนไป ทำให้เนื้อหาของทั้งสองเรื่องไม่มีความเกี่ยวโยงกันเลยซะอย่างนั้น เหมือนกันอย่างเดียวคือพระเอกเรียนคณะรัฐศาสตร์ และบ้าบอล

ความอะเมซซิ่งของพล็อตเรื่องนี้คือ เราเขียนให้มีรัฐบาลเผด็จการทหารยึดอำนาจและคอยควบคุมความคิดเห็นของประชาชน ฟังดูไม่แปลกอะไรเลยถ้าเพิ่งคิดจะเขียนใน พ.ศ. 2560 แต่ครั้งแรกที่เราวางพล็อตแบบนี้ไว้ ตอนนั้นรัฐบาลยิ่งลักษณ์ยังไม่ได้ออกกฎหมายนิรโทษกรรมด้วยซ้ำ! (ถ้าเราเขียนเลยตั้งแต่ตอนนั้น เราอาจไม่ได้เป็นนักเขียน แต่ได้เป็นศาสดาพยากรณ์แทน 555) ถ้าใครอ่านแล้วคิดว่าเราเขียนเสียดสีแดกดันรัฐบาลลุงตู่ บอกเลยนะว่าไม่ได้ล้อเลียนรัฐบาล แต่รัฐบาลทำตัวเลียนแบบพล็อตเรื่องสั้นที่เราวางไว้ตั้งนานแล้วต่างหาก 555

สิ่งที่ถือว่าเป็น 'มิชชั่นคอมพลีต' ในการเขียนเรื่องนี้คือ เราได้ทำเรื่องที่เป็น To-do-list ก่อนตายสำเร็จไปเรื่องหนึ่ง นั่นคือการใส่ชื่อน้อง Iori Kogawa นางเอก AV คนโปรดเข้าไปในผลงานด้วย นี่เป็นเรื่อง (ลามก) เล็ก ๆ ที่ทำให้นอนตายตาหลับ 555 (อันที่จริงมีความทะลึ่งลามกในเรื่องอีกเยอะมาก ต้องขอบคุณความใจกว้างของคณะกรรมการจริง ๆ ที่ยังเมตตาให้ผ่านมาจนถึงรอบนี้)

ฝากติดตามด้วยนะครับ "กล่องสมบูรณ์แบบ" เรื่องสั้นที่ประชดประชัน 'ความเป็นพลเมืองในระบอบประชาธิปไตย' แบบ Dystopia นิด ๆ ทะลึ่งลามกหน่อย ๆ ตามสไตล์คนเขียน 555 จะตีพิมพ์รวมเล่มอยู่ในรวมเรื่องสั้นและบทกวีรางวัลพานแว่นฟ้า ปี 2560 ครับ